تفاهم‌نامه بوداپست چون در شهر بوداپست مجارستان انجام گردیداست به نام بوداپست مشهور می باشد که در مورد تضمین‌های امنیتی به سه توافقنامه سیاسی یکسان اشاره دارد که در کنفرانس سازمان امنیت و همکاری اروپا در بوداپست مجارستان در ۵ دسامبر ۱۹۹۴ برای ارائه تضمین‌های امنیتی توسط امضاکنندگان آن در رابطه با الحاق بلاروس، قزاقستان و اوکراین به پیمان عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای اجرا شد. این تفاهم‌نامه در ابتدا توسط سه قدرت هسته‌ای فدراسیون روسیه، بریتانیا و ایالات متحده امضا شد. چین و فرانسه نیز در اسناد جداگانه تضمین‌های فردی تا حدودی ضعیف‌تری ارائه کردند.
این یادداشت شامل تضمین‌های امنیتی در برابر تهدید یا استفاده از زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی اوکراین، بلاروس و قزاقستان بود.
در نتیجه این پیمان بلاروس، قزاقستان و اوکراین در میان سال‌های ۱۹۹۴ و ۱۹۹۶ از سلاح‌های هسته ای خود دست کشیدند. اوکراین تا آن زمان سومین انبار بزرگ تسلیحات هسته‌ای جهان را داشت.
پس از الحاق کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۴، کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا و ایالات متحده اعلام کردند که دخالت روسیه نقض تفاهم نامه بوداپست و نقض تعهدات در قبال اوکراین که تحت امضای سرگئی لاوروف و دیگران به سازمان ملل متحد منتقل شده بود، و نقض حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین است. در ۴ مارس ۲۰۱۴، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در پاسخ به سؤالی در مورد نقض تفاهم‌نامه بوداپست، وضعیت کنونی اوکراین را به عنوان یک انقلاب توصیف کرد و گفت «یک کشور جدید بوجود آمده‌است، با این وضعیت و در رابطه با این دولت، ما هیچ سند اجباری را امضا نکرده‌ایم.» روسیه اعلام کرد که هرگز متعهد نبوده‌است که «هر بخشی از جمعیت غیرنظامی اوکراین را بر خلاف میل خود مجبور به ماندن در اوکراین کند.» روسیه اعلام کرد که ایالات متحده تفاهم نامه بوداپست را نقض می‌کند و یورومیدان را یک کودتای تحریک شده توسط ایالات متحده توصیف کرد.